Podstawowe psie komendy

Szkolenie Twojego psa może dawać radość i satysfakcję. Psy szybko się uczą, a w szkoleniu polegają głównie na Tobie. Szkolenie pomaga również pielęgnować Waszą relację i siłę więzi.

Łącznie, podstawowe komendy - „Chodź", „Siad", „Zostań", „Nie", „Leżeć", „Zostaw" i „Nie wolno" - ukształtują dobrego psiego obywatela. Skutecznie wyszkolone psy mają łatwiejsze i mniej stresujące życie, niż te niepoddane szkoleniu i są mniej narażone na zagubienie się czy ciągłe pretensje sfrustrowanego właściciela.

Młode szczenięta to zagorzali uczniowie, więc zaraz po tym, jak nowy nabytek zjawi się w domu, czas zaczynać szkolenie. Jest mitem twierdzenie, że szczenięta, aby mogły być szkolone, muszą być w wieku przynajmniej sześciu miesięcy. Od momentu, gdy są odsadzone, im są młodsze, tym łatwiej je uczyć i tym szybciej się uczą! Szczenięta są jak gąbka, czekają, aby chłonąć wszystkie nauki, które im przedstawisz.

Tutaj znajdziesz trochę porad dotyczących podstaw szkolenia Twojego psa, aby uzyskać bardziej szczegółowe i zaawansowane, skontaktuj się z profesjonalnym trenerem www.behawioryscicoape.pl, zainwestuj w szkoleniowe DVD i przeczytaj trochę polecanych książek z tej dziedziny.

Szkolenie z klikerem

Kliker to małe plastikowe pudełko (dostępne w sklepach zoologicznych) mieszczące się w dłoni. Naciskając na jeden koniec swoim kciukiem, a wydobywasz z niego wyraźne, podwójne 'kliknięcie'.

• Aby przyzwyczaić Twojego psa lub szczenię do klikera, zaopatrz się w dużą ilość smakołyków lub przeznacz na to część porannego posiłku.
• Podawaj je psu jeden po drugim, z krótką przerwą po każdym.
• Dokładnie w momencie, gdy otrzymuje on smakołyk, kliknij.
• Pies wkrótce uświadomi sobie, że kliknięcie oznacza smakołyk i zacznie ciężko pracować, aby zasłużyć na swoje kliknięcie. Staje się ono wskaźnikiem mówiącym 'tak'- sposobem przekazania psu w momencie danej czynności, że wykonał dobrą robotę.
• Wiele grup szkoleniowych wykorzystuje kliker. Jednak ćwiczenia przedstawione poniżej mogą być wykonane zarówno przy użyciu klikera, jak i bez niego.

Zasady szkolenia

• Zadbaj, aby sesje treningowe były krótkie i przyjemne. Lepiej przeprowadzić w ciągu dnia sześć sesji pięciominutowych, zamiast jednej półgodzinnej - młode szczeniaki często łatwo się dekoncentrują.
• Ćwiczcie tylko, gdy jesteś w dobrym nastroju, albo Twój stres i frustracja przeniesie się na psa.
• Zawsze kończ sesję treningową pozytywnym akcentem - ćwiczeniem, o którym wiesz, że Twój pies wykona je z łatwością; kończcie zawsze z poczuciem sukcesu i otrzymaniem nagrody.
• Z początku ćwiczcie bez rozpraszania uwagi. Utrwal to, czego chcesz nauczyć psa w spokojnym otoczeniu i dopiero później dodaj elementy rozpraszające uwagę (włączone radio, wykonuj ćwiczenie w parku gdzie biegają psy) tak, aby pies nauczył się reagować w rozmaitych warunkach otoczenia.
• Szkolenie zawsze musi opierać się na nagrodach; smakołykach, zabawkach (piszczących lub nie), zabawie i przytulaniu. Techniki negatywne, przymus i kary są okrutne – niezrozumiałe dla psa i nie działają. Nigdy nie używaj obroży zaciskowej ani kolczatki, gdyż możesz bardzo łatwo uszkodzić szyję swojego psa. Jeżeli potrzeba Ci większej kontroli fizycznej lub spokojniejszego psa, lub takiego, który lepiej się komunikuje, dopasuj mu obrożę uzdową, taką jak np. Gentle Leader.

Siad

Pierwsze ćwiczenie, którego powinieneś spróbować.

• Weź smakołyk i pokaż go zwierzęciu.
• Gdy pies się nim zainteresuje, będzie poruszał głową w ślad za nim, próbując po niego sięgnąć.
• Trzymaj smakołyk nad głową zwierzęcia, aby patrzył w górę i przysuń go za jego nos, aby musiał cofnąć głowę.
• Jedynym sposobem dosięgnięcia smakołyku przez psa jest położenie zadu na podłodze.
• W momencie, gdy to zrobi, kliknij i daj mu smakołyk i pochwal.
• Po kilku próbach Twój pies będzie wiedział jak zapracować na swoje kliknięcie i smakołyk i jego reakcja siadania stanie się szybsza.
• Gdy w pełni zrozumie czego od niego wymagasz, powiedz 'Siad' gdy siada, aby skojarzył słowo z czynnością.
• Dodałeś sygnał, wraz z postępem szkolenia będziesz mógł prosić go o to, aby usiadł, zamiast kusić go do przyjęcia takiej pozycji za pomocą smakołyku.

Leżeć

Ta komenda nakazuje psu położyć się ze stania lub siadu. Nie dezorientuj go mówiąc „Leżeć", aby zszedł z kanapy; zamiast tego użyj komendy „Nie wolno/ Zejdź" i nagrodź go, gdy jest z powrotem na podłodze.

• W ręce trzymaj smakołyk tak, aby jego część była widoczna dla psa.
• Pokaż go psu i połóż rękę na podłodze. Twój pies na wszystkie możliwe sposoby będzie starał się dobrać do smakołyku.
• Pokaż go psu i połóż rękę na podłodze. Twój pies na wszystkie możliwe sposoby będzie starał się dobrać do smakołyku.
• W końcu się położy. W momencie, gdy to zrobi, kliknij i nagrodź go.
• Pracuj nad tym, a gdy zrozumie, że Twoja ręka na podłodze oznacza 'połóż się' dodaj komendę 'Leżeć', gdy wykonuje tą czynność.
• Wraz z treningiem, będzie się kładł na komendę, bez nagrody.

Do mnie!

Nauczenie psa przychodzenia na zawołanie (znanego jako 'odwołanie') to prawdopodobnie najważniejsza rzecz, jakiej kiedykolwiek nauczy się Twój pies. Nakazanie psu powrotu, gdy biegnie w kierunku ruchliwej drogi może ocalić mu życie, a nauczenie go zaprzestawania na komendę zabawy z innymi psami oszczędzi Twój czas i nerwy. Kluczem jest rozpoczęcie w młodym wieku (od sześciu do ośmiu tygodni), gdyż młode szczenięta uwielbiają podążać wszędzie za swoim właścicielem. W wieku sześciu miesięcy Twój pies będzie bardziej niezależny i odwoływanie go będzie znacznie trudniejsze do nauczenia.

• Poproś znajomego lub członka rodziny o pomoc w tym ćwiczeniu.
• Niech asystent klęknie na podłodze i przytrzymuje szczeniaka w pozycji 'siad'.
• Usiądź na wprost Twojego szczenięcia i zawołaj go do siebie poprzez entuzjastyczne wypowiedzenie jego imienia, a następnie komendy 'Do mnie!'. Aby dostać się do Ciebie, wystarczy, że sięgnie do przodu.
• Patrz na szczeniaka i rozłóż szeroko ręce, jakbyś miał go objąć. Musisz brzmieć i wyglądać na bardzo podekscytowanego. Pomóc może trzymany w ręce smakołyk lub jego ulubiona zabawka.
• Teraz powtórz z psem oddalonym od Ciebie o kilka kroków. Jeżeli będziesz wyglądał zachęcająco, Twój szczeniak popędzi do Ciebie. Jak tylko przybiegnie, kliknij, daj mu nagrodę i bardzo go pochwal!
• Ćwicz krótko, ale często i stopniowo zwiększając dystans, który ma do przebycia szczeniak, aby dostać się do Ciebie. Pamiętaj, żeby zawsze obsypać go pochwałami, gdy do Ciebie przyjdzie.
• Gdy już szczenię będzie powtarzalnie wykonywać komendę nakazującą powrót, zacznij wołać go, gdy Cię nie widzi. Baw się w chowanego w domu tak, aby pies musiał Cię wytropić.
• Przejdź do ogrodu (lub na ogrodzonej przestrzeni w parku) i wprowadzaj kontrolowane sytuacje, takie jak przechodzący obok znajomy. Nigdy nie zaczynaj tego etapu na otwartej przestrzeni, nad którą nie masz kontroli.
• Dopiero, gdy Twój szczeniak dobrze wykonuje polecenie w zamkniętym ogrodzie i z elementami rozpraszającymi jego uwagę, możesz zabrać go na szkolenie do parku. Weź go na rozwijaną automatyczną smycz lub długą linkę szkoleniową, możliwie w połączeniu z jego obrożą uzdową. Da mu to poczucie wolności, ale Tobie zapewni poczucie kontroli.
• Przećwicz kilka odwołań. Pamiętaj, że w parku musisz być dla swojego psa niezmiernie kuszący; jest tam wiele fascynujących rzeczy odwracających uwagę rozwijającego się szczenięcia.
• Jeżeli Twój szczeniak popędzi w innym kierunku i zignoruje Twoje wołanie, nie biegnij za nim: pomyśli, że to dobra zabawa! Zamiast tego, pobiegnij w przeciwnym kierunku (wciąż trzymając linę szkoleniową). Szczeniak będzie zdezorientowany i w końcu pobiegnie za Tobą. Jeśli uciekniesz, nauczy go to mieć Cię w zasięgu wzroku podczas pobytu poza domem, aby Cię przypadkowo nie zgubić!
• Błędem jest krzyczenie na szczeniaka za to, że nie przyszedł, oraz mówienie 'nie wolno', gdy już do Ciebie przyjdzie, ponieważ zdezorientuje go to. W końcu przecież chcesz, aby przychodzenie do Ciebie kojarzył z byciem nagradzanym. Bądź cierpliwy i często ćwicz.

Zostań

'Zostań' to prawdopodobnie najtrudniejsza do nauczenia komenda. Szczenięta po prostu nienawidzą pozostawania bez ruchu! Ale przy krótkich, częstych ćwiczeniach ćwiczenie to można opanować i jest ono przydatne w szeregu sytuacji, jak na przykład ta, gdy pies ma zamiar wyskoczyć z samochodu zanim przypniesz mu smycz.

• Zacznij od 'Leżeć - Zostań'. Każ psu 'Leżeć'.
• Powiedz 'Zostań' opanowanym głosem i wyciągnij przed siebie rękę z dłonią skierowaną do przodu.
• Odczekaj kilka sekund, a następnie kliknij i nagrodź psa za pozostanie na miejscu. Przećwicz to kilka razy.
• Następnie, każ mu 'Leżeć', zrób krok do tyłu i powiedz 'Zostań'.
• Po upływie około trzech sekund kliknij, zrób krok do przodu i nagrodź go. Pochwal go za bycie naprawdę mądrym.
• Stopniowo zwiększaj długość i dystans w tym ćwiczeniu. Ale nie próbuj za szybko osiągnąć zbyt wiele.
• Jeżeli Twój pies nie pozostanie na miejscu, nie krzycz na niego. Brak kliknięcia lub nagrody to dla niego wystarczająca nauczka. Gniew jest bezproduktywny.
• Gdy Twój pies opanuje komendę 'Leżeć - Zostań', naucz go 'Zostawać' w pozycji 'Siad' i w końcu w pozycji stojącej wykorzystując dokładnie tą samą technikę.

Nie!

Większość szkoleń przynosi rezultaty dzięki wynagradzaniu dobrego zachowania i ignorowaniu niepożądanych reakcji zwierzęcia. Twój pies chce i oczekuje Twojej aprobaty. Jednak czasem konieczne jest powiedzenie mu, że jego zachowanie jest nieakceptowane. Zamiast krzyczeć lub wciąż powtarzać 'Nie', szybki postęp można również osiągnąć ucząc psa sygnału 'nie', który mówi mu, że ma przestać robić cokolwiek robi, kiedykolwiek to usłyszy. Najlepsze będą, o ile Twój pies nie ma nerwowego usposobienia, ani nie jest go łatwo wystraszyć nagłym hałasem, dyski do szkolenia psów. Jest to pięć metalowych dysków przypominających metalowe krążki, złączone razem breloczkiem od kluczy. Możesz trzymać je bezgłośnie, po czym, dokładnie w momencie, gdy chcesz zasygnalizować 'Nie!' możesz je upuścić, aby wydały wyjątkowy dźwięk, który nie przypomina niczego, z czym mógłby zetknąć się Twój pies.

• Aby nauczyć psa komendy 'Nie!', przygotuj najpierw trochę smakołyków. W sposób w jaki uczyłbyś psa kojarzenia kliknięcia ze smakołykiem musisz teraz nauczyć go, że dźwięk dysków oznacza utratę dostępu do smakołyku.
• Umieść smakołyk na podłodze. Gdy pies idzie, aby go zjeść, potrząśnij dyskami w Twojej dłoni. Zabierz smakołyk potrząsając dyskami, ale nic nie mów…niech zrobi to dźwięk.
• Po kilku powtórzeniach Twój pies powinien przestać bać się dźwięku i zacznie kojarzyć dźwięk z brakiem nagrody. W końcu nie będzie nawet próbował zabrać smakołyku oczekując na dźwięk dysków i podda się, wyglądając na zawiedzionego.
• Teraz każ mu wykonać inną czynność, taką jak 'Siad', za którą otrzyma smakołyk, co załagodzi jego wcześniejsze rozczarowanie i frustrację.
• Wkrótce Twój pies będzie kojarzył czynności, podczas których napotkał na dźwięk dysków z tymi, które zawodzą i przestanie próbować bez konieczności używania przez Ciebie dysków.

Zostaw!

• Dyski możesz wykorzystać także do nauki komendy 'Zostaw'.
• Połóż coś smacznego na stole w zasięgu Twojego psa. Powiedz mu 'Zostaw', policz do trzech i następnie daj mu smakołyk (ale nie ten, który kazałeś mu zostawić).
• Jeżeli pies idzie zabrać smakołyk, potrząśnij dyskami.
• Przez kilka sesji treningowych zwiększaj czas, przez jaki musi czekać, aż otrzyma smakołyk.

Zejdź!

• Jeżeli zastaniesz swojego psa na kanapie, powiedz 'Zejdź' i następnie zachęć go, aby przyszedł do Ciebie.
• Gdy 'Zejdzie', nagrodź go spokojną pochwałą i kliknięciem i wykorzystaj podstawowe umiejętności, aby kazać mu zamiast tego wykonać komendę 'siad' lub 'leżeć'. Następnie możesz również go nagrodzić.
• Nader ważna jest konsekwencja. Jeżeli jeden członek rodziny przymknie oko na panujące zasady i będzie z psem siedział na kanapie, gdy inny go z niej wyprasza…. to koniec!
• Jeżeli na próbę usunięcia go z zajmowanego miejsca, Twój pies warczy na Ciebie, nie próbuj dalej i jak najszybciej poproś o pomoc wykwalifikowanego behawiorystę. Nigdy nie próbuj uporać się z problemem agresji samodzielnie, ponieważ możesz pogorszyć problem i narazić się na niebezpieczeństwo.

Informacje zawarte w tym artykule nie zastąpią indywidualnej porady weterynaryjnej lub behawioralnej i mają jedynie charakter informacyjny. W razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących zdrowia swojego zwierzęcia, powinieneś skonsultować się z lekarzem weterynarii. Będzie on mógł przeprowadzić pełny wywiad chorobowy i wykonać badanie kliniczne zwierzęcia, aby następnie udzielić właściwych porad lub przedstawić możliwości leczenia. W celu uzyskania szczegółowej porady behawioralnej indywidualnie dopasowanej do potrzeb Twojego zwierzęcia zalecamy skontaktowanie się z wykwalifikowanym behawiorystą zwierzęcym. Więcej szczegółów dotyczących psich i kocich behawiorystów praktykujących w Twojej okolicy i tego, w jaki sposób mogą pomóc zwierzętom z problemami uzyskasz kontaktując się ze Stowarzyszeniem Behawiorystów Zwierzęcych i Trenerów Coape. Pamiętaj, że o ile trenerzy mogą bezpośrednio przyjąć Cię, jako klienta, behawioryści mogą wymagać współpracy z Twoim lekarzem weterynarii.